اسفاد خبر

آن روزها که وسایل ارتباطی امروز وجود نداشت، جارچی تنها وسیله ارتباطی روستا به حساب می آمد. دعوت برای مراسم عروسی یا دفن و ختم مردگان، اعلام اشیاءگمشده یا پیدا شده، قرق کشتمان و اعلام همه خبرهای دیگری که باید به گوش همه مردم می رسید، به عهده او بود.    خدابیامرز حسن صادقی، که مردم اسفاد او را حسن مدسین (حسن محمدحسین)می خواندند، از قدیم این نقش را بر عهده داشت و در عرف روستا، دشتبو (دشتبان) خوانده می شد. اسفاد قدیم که به درستی آن را قلعه اسفاد می خواندند - و در کتابهای تاریخی هم به نام قلعه ثبت شده است - از خانه هایی پیوسته و متصل به هم تشکیل می شد که دالان هایی سرپوشیده، قسمت های مختلف آن را به هم مرتبط می ساخت.     تنها، کوچه اصلی قلعه که از پایین (زیر قلعه)، تا پای چنار ادامه داشت ، روباز بود و همه مکانهای عمومی مانند مدرسه، آسیاب، حوض پایین (آب انبار عمومی) ، مسجد پایین، مسجد بالا، حوض بالا، حمام، آسیاب آبی، و ... به ترتیب، در طول این کوچه بنا شده بود و کوچه های فرعی سرپوشیده از آن منشعب می شدند.      با آنکه روستا کوچک بود، اما دسترسی به همه خانه ها از طریق این کوچه های سرپوشیده و پیچ در پیچ کار آسانی نبود. هرگاه قرار بود مردم برای مراسم عروسی دعوت شوند، ملاحسن (و گاه برادر مرحومش کربلایی محمد) به نیابت از صاحب مجلس به یک یک خانه ها سر می زد و از جلوی درب منزل آنها را دعوت می کرد. خودش مردها را دعوت می کرد و همسرش زن ها را . همین کار برای مراسم ختم (پُرسه) هم تکرار می شد. البته علاوه بر این دعوت، برای بزرگان روستا و فامیل نزدیک عروس یا داماد، باید بزرگترهای خانواده عروس و داماد هرکدام شخصاٌ دعوت می کردند. &nb اسفاد خبر...

‍یکی از  سرگرمی های کودکی ما بازی با حیوانات درون خاک بود.یک حیوانی که در خاک لانه می سازد و در اسفاد در تابستان به فراوانی دیده می شود در زبان عامیانه کوکو نام دارد.مورچه گیر یا(کوکو)حیوانی است با آرواره های گازانبری که لانه خود رابه شکل گودالی گرد و کوچک می سازد و داخل آن در کمین حشراتی مثل مورچه می ماند.وقتی یک مورچه یا حشره ای دیگر داخل این گودال می افتد به سختی می تواند از این دام بیرون بیاید وچون کناره های داخلی  این گودال خاک نرم دارد باعث لرزش شده و کوکو متوجه به دام افتادن حشره می شود و برای شکار از درون خاک به سطح زمین و داخل لانه  می آید و حشره در دام افتاده را شکار می کند.حالا مابچه ها برای اینکه کوکو را از داخل  خاک به سطح گودال بکشانیم و بتوانیم این  شکار چی را ببینیم دو سنگ برمی داشتیم و یکی را روی زمین می گذاشتیم و سنگ بعدی را به روی سنگ می زدیم.البته کمی از آب دهان خود راهم  کنار لانه می ریختیم و می خواندیم: کوکو بیا به سر اَو. اسفاد خبر...

تصوير: آقاي محمدحسن يعقوبي اسفاد خبر...

تصاوير تكميلي در ادامه مطلب اسفاد خبر...

تصوير: آقاي سجاد حسيني تصاوير تكميلي در ادامه مطلب اسفاد خبر...

باسلاماکنون در سراسر کشور جهت حفظ رسوم قدیم برنامه ریزی میشود تا مردم هر دیار اصالت خود را حفظ نمایند که در این راستا روستای ما زیر صفر است نه اینکه حفظ رسوم نکرده ایم بلکه با پافشاری ندانسته برحذف انها بر امدیم وفکر نکردیم کسانی که این رسوم را پا نهادند چه ایده ونظری داشته وچه زحماتی در راه جا انداختن انها کشیداند .یکی از این رسوم حنا بندان بوده ، چند روز قبل از عروسی کسانی بودند که با پوست حیوانات دف ودهل درست کرده وشب حنا بندان بعد از حنا کردن دست وپای عروس وداماد و رقص وپای کوبی اقوام در خانه داماد تا صبح مشغول بیت خوانی وهمان سرصوت خوانی وضبط صدا که کاری بسیار ماندگار بود مشغول شادی وسرور بودند وکم کم که پیشرفت کردیم بعد حنا بندان وقتی دست وپای داماد را حنا می بستند ودست داماد بیچاره از زمین واسمان کوتاه بود با سنگ هایی که از قبل جمع اوری میشد به سرو کله داماد میزدند که این کار خیلی خیلی به اطرافیان حال میداد ولی اقوام درجه یک دلهره داشتند که با خوردن سنگ به چشم کسی عروسیشان به هم بریزد و با کمی تفکر به همت صمد اقا سنگ زدن تبدیل به قند وابنباتهای سفت شد که باز هم از خطرات ان کاسته نشد که هیچ بلکه بیشتر وبیشتر شد واین کار تا جایی ادامه پیدا میکرد که با پا در میانی بزرگان ویا قهر کردن انها ویا دعوا بدون تخلیه شدن افراد به پایان میرسید و از ان همه قوم وخویشی که در قدیم در کنار خانواده داماد میماندند چند جوان بیش نمانده وبعد یکی دو ساعتی انرژی انها به دلیل کمی جمعیت تمام میشد و ان بزم بسیار قشنگ قدیم که تا صبح بود به پایان میرسید .من که هر چه فکر میکنم که جایگزین سنگ که بحال هم هست چیز دیگری باشد به ذهنم نمیرسد فقط همین را بگویم در هر کار اگر افراط باشد خوب نیست وهمین افراط اسفاد خبر...

درایام قدیم خواستگاری به شییوه الان نبود ،خواستگاری از طرف خانواده داماد صورت  میگرفت و باید پدر عرروس قبول میکرد ویا به گفته ای باید پدر عروس و داماد قبول میکردند ودر بیشتر مواقع اصلا عروس وداماد همدیگر را نمیدیدند که بخواهند همدیگر را پسند کنند ودر ایام عقد اگر به صورت دزدکی داماد عروسش رامیدید ودر این زمان فقط داماد بدبخت باید برای خانواده عروس کار میکرد وبعد انجام کار هم به خانه پدرش بر میگشت ولی دامادها باهمان نامزد بازی دزدکی حال میکردند وچه بسا خاطرات بسیار شیرین هم داشتند. در ایام عقد روز اول خواستگاری سینیهایی پر از لوازم وشیرینی و روغن وقند ودیگر لوازم ولباس عروس برای عروس میبردند که به ان مجمه بران میگفتند و مجمه هارا بزرگان روستا میچیدند وجوانترها میبردند وهر مجمه بر یک دستمال پر از شیرینی هدیه میگرفت واین عمل درعید ها نیز انجام میگرفت.در زمان عقد روز قربانی برای عروس گوسفندانی پیش کشی میبردند که این کار تا زمان عقد هر سال انجام میگرفت.واما زمان عروسی ، دو روز قبل ان حدودا ده بیست نفر چهل پنجاه الاغ با خود به بیابان میبردند واز انجاهیزم برایی خانه عروس وجهت درست کردن غذا روز عروسی می اوردند. عصر روز قبل عروسی مردم را خبر میکردند تا باز برای عروسشان مجمه ببرندو در همان شب مردم جهت حنا بندان جمع شده و بعد ازرقص وپای کوبی حنایی که از قبل توسط زنان بزرگ روستا درست میشد در سینی ها ریخته وکنارشان شمع یا همان ملیک خودمان گذاشته شده و روشن میکردند که هم باعث روشن شدن کوچه های تاریک ان زمان میشد و هم باعث شور ونشاط بود وبعد حنا را به خانه عروس برده ومردم برمیگشتند ودست وپای عروس توسط زن بزرگی حنا میشد ودست وپای داماد را مرد بزرگی حنا میکرد که در دهه شصت وهفتاد این کار اسفاد خبر...

با فروكش كردن ويروس كرونا، محفل انس با قرآن اسفاديها در تهران مجددا راه اندازي شد و قرار بر اين شده تا در نيمه اول سال روزهاي سه شنبه قبل از اذان مغرب و عشاء شروع شده و پايان بخش برنامه هم نماز جماعت باشد تا عزيزان به كارهاي شخصي خود هم برسند در نيمه دوم هم همين برنامه در شب هاي جمعه برگزار خواهد شد مراسم محوري ولادت امام رضا(ع) هم پرشورتر از سالهاي قبل برگزار ميشود و برنامه ريزي اوليه آن در حال انجام است. اسفاد خبر...

اولین روز ذی‌القعده مصادف با میلاد حضرت معصومه(س) و نخستین روز دهه کرامت است اين روز را خدمت شما اسفاديهاي عزيز تبريك و تهنيت عرض ميكنم.معصومه ای زلال امامت ز ما سلام      سرچشمه و نسیم کرامت ز ما سلامروز شما به نام گُل دختران چه خوب      ای مظهر عفاف و نجابت ز ما سلامتو از مدینه آمدی ایران به عشق او درقم که رفته بود سلامت ز ما سلامتو عالمه ، مفسر  قرآن  ناطقی ای آشنا به کوه فقاهت ز ما سلامحالا که نیست قسمت ما فرصت حضور از راه دور ، صبح صداقت ز ما سلامدارد" شمیم" امید به گلدسته های تو بنما حوائجم تو اجابت ز ما سلامشاعر : مرتضی حسینی اسفاد (شمیم ) اسفاد خبر...

درگذشت مرحوم کربلایی غلامعلی تقی زاده را خدمت خانواده هاي داغدار تسليت عرض نموده از درگاه خداوند متعال برای آن مرحوم مغفرت الهی و برای بازماندگان صبر و شکیبایی آرزومندیم. 
 

اسفاد خبر...

تصوير و خبر: آقاي سجاد حسيني اسفاد خبر...

با سلام و احتراموقف و یا وف در لهجه اسفاد به معنی واگذاری برخی امور مادی و معنوی به دیگران و اجازه تصرف و استفاده عمومی بصورت عام و خاص است .در زمان قدیم مردم به دلایل مختلف اقدام به وقف اموال می کردند.- وقف اموال در راه اهل بیت و ترویج معارف اهل بیت و برپایی مناسبت ها به خاطر عشق به اهل بیت._ وقف و واگذاری اموال از ترس حاکمان و زورگویان._ وقف بعلت نداشتن وارث و فرزند._ وقف بعلت احتیاج عمومی از جمله مسائلی نظیر آب . زمین . بهداشت و مسکن.به هر حال سنت واگذاری اموال امتحانی سخت و دشوار است و ایمان و باطنی قوی را می طلبد و همچنین این کار معرفت و روح بلند فرد را می رساند چرا که از برخی تعلقات به نفع دیگران چشم پوشی شده است.امروزه  این سنت زیبا ،کمرنگ و یا حتی به فراموشی سپرده شده و احیاء دوباره آن را می طلبد.هم اکنون نیز اموال و منابع وقف در اسفاد نیز ساری و جاری است و در اینجا جا دارد فاتحه ای برای شادی روح   بانیان و واقفان اسفاد قدیم قرائت نماییم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد اسماعيل كريمي اسفاد اسفاد خبر...

باسلام و احترامشبانی و چوپانی یکی از مشاغل مهم و مرسوم قدیم بوده است .گوسفند داری یک از مشاغل بسیار مهم و  پربرکت است و اسفادیهای قدیم علاوه بر کشاورزی دامدار هم بودند و تقریبا همه خانواده ها گوسفند داشتند. سختی تامین علوفه و کار سخت نگهداری گوسفند در خانه باعث شده است که گوسفندان برای چرا، توسط چوپان به صحرا بروند و فقط در فصل زمستان در خانه نگهداری   بشوند.تهیه غذای چوپان . ده یک و گماری سهم  مالک گوسفندان استهر ده گوسفند یک بار نوبت گماری می شودو گماری همان دستیار و همراه و کمک کننده به چوپان است که هم برای مساعدت و محافظت از گوسفندان در برابر خطرات حیوانات  کوه و صحرا و هم برای بردن غذا چوپان با او همراه می شود.سخت ترین دوران چوپانی فصل بهار است که تقریبا بصورت شبانه روزی با وجود رطوبت و بارندگی زیاد ، گوسفندان به چرا می روند و فقط ۴ ساعت از صبح برای شیردوشی به پیلو یا محل استراحت می آیند.کار همراهی  با چوپان بعنوان گماری سختیها و لذت های خاص خودش را دارد.هی کردن گوسفند . درست کردن گنده با آرد و آب . بستن زنگوله . نگه داشتن چپ رمه . و هوشیاری در مقابل حیوانات وحشی از جمله این کارهاست.پس طی مسافت طولانی و چراندن گوسفندان تا پاسی از شب ، گوسفندان خسبانده می شوند و گماری به همراه چوپان بعد از درست کردن آتش و خواندن چند بیت فراقی ،به صرف چای و شام می پردازد و در نهایت ضمن سرجمع کردن گوسفندان دور هم و هوشیار کردن سگ ها نسبت به اطراف ، به جهت رعایت احتیاط دست خود را با طناب به دست یکی از گوسفندان گره می زند تا چنانچه گرگ به گله زد و گوسفندان رم کردند فرار میش  باعث بیداری چوپان بشود.پدر مادر های اسفاد قدیم  که شبانه  بر پشت بام اسفاد خبر...

خبر و تصوير: آقاي حاج حبيب صادق تصاوير تكميلي در ادامه مطلب اسفاد خبر...